GIEO NHÂN HÁI QUẢ

* Dịch viết : “Cư kỳ thất, xuất kỳ ngôn thiện, tắc thiên lý chi ngoại ứng chi.
Xuất kỳ ngôn bất thiện, tắc thiên lý chi ngoại vi chi”
CHƯƠNG KẾ THIỆN (Minh Tâm Bảo Giám)
* Tạm dịch : Sách Kinh Dịch nói rằng : “Ở trong nhà nói điều tốt lành thì ngoài nghìn dặm cũng cũng có người hưởng ứng.
Nếu nói điều chẳng tốt lành thì ngoài nghìn dặm cũng có người chống đối.
***********************************************************************

Ở nhà lời nói ngay lành,
Dẫu ngoài nghìn dặm cũng nhanh theo cùng.
Nhược bằng lời nói tàn hung,
Thì ngoài vạn dặm, khắp vùng lánh xa.
Từ thơ ấu ê, a tập đọc,
Nay lớn khôn việc học tinh thông.
Khôn ngoan Đức Dục để lòng,
Luyện rèn tâm tính trong vòng thẳng ngay
Người độ lượng, lòng đầy quảng đại,
Đã nhập tâm phải trái bấy nay.
Lời qua miệng, gió cuốn bay, (1)
Chớp như luồng điện không quay trở về.
Dao chém đá, cá trê chui ống,
Dành cho người xuẩn động đơn sai.
Chuyên cần trí dục hôm mai,
Thiên kinh, vạn quyển dùi mài năm canh.
Đừng lấy việc công thành danh toại,
Rẻ khinh người đồng loại kém may.
Chớ nên ganh ghét tối ngày,
Hay chi độc ác như bầy hùm beo.
Lời xưa dạy : “Gió gieo bão gặt” (2)
Trước chẳng đền, sau ắt nợ thêm. (3)
Tạo ra cuộc sống êm đềm,
Để cho già trẻ ngày đêm thuận hòa...
Đó mới chính thật là quân tử,
Sẽ làm nên lịch sử huy hoàng.
Đồng thau khôn sánh được vàng,
“Đức Duy Hinh” khắp xóm làng noi theo. (4)
Không để dạ “bới bèo ra bọ”
Quên lỗi người mới tỏ lòng nhân.
Sống trong xã hội nhân quần,
Luôn luôn tương kính như tân (5) mới hào.
Phải nhớ tích đồng bào một mẹ,
Đừng quên câu gà qué chung nòi.
Xưa nay cầu bắc để noi,
Người mà ác khẩu thiệt thòi vào thân.

TRƯỜNG GIANG

GHI CHÚ : Danh cho gioi tre)
(01- Do chữ “ngôn dịch trường phi”, nghĩa làlời nói dễ dàng bay đi xa. Khi lời nói ra khỏi miệng, khó lấy lại dược
02- Làm điều tốt lành thì hưởng phúc. Làm điều độc ác thì bị trừng phạt.
03- Mình nói điều sai trái mà cứ cho là đúng
thì lương tâm mình cũng hiểu theo ý muốn của mình. Tuy nhiên còn vị Tối Thượng Linh Vị là Ông Trời (Thiên Chúa) rất công bằng, biết mình nói tốt lành thì thưởng, nếu mình nói bạc ác thì trừng phạt. Không ai lừa dối được Ông Trời.
04- Người có Đức độ tự thân mình toát ra mùi
thơm. Dù không muốn phô trương nhưng thiên hạ cũng biết sự xấu, tốt của mình.
05- Cùng tỏ lòng kính trọng như hai người khách đối với nhau (Không vồ vập, không thờ ơ)